AÇILDIĞI YIL : 1928
HEYKELTRAŞ : Pietro Conanica
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul Taksim meydanında yer almaktadır. İtalyan heykeltıraş Pietro Conanica ‘ya yaptırılmış ve iki Türk genci Hadi Barabey ve Sabiha Bengütaş hanımın yardımıyla 1928’de tamamlanmıştır.1925’te dönemin İstanbul milletvekili Hakkı Şinasi Paşa’nın başkanlığında oluşturulan bir komisyonca P.Conanica ile bağlantı kurulmuş ve anıt ısmarlanmıştır. Ağırlığı 84 tonu bulan anıt Roma’dan İstanbul’a gemi ile getirilmiştir.11 metre yüksekliğindeki anıtın kaidesinde pembe trentino ve yeşil suza mermerleri kullanılmıştır. Anıtın bir yüzü Kurtuluş Savaşı’nı diğer yüzü ise Cumhuriyet Türkiye’sini simgeler. Anıtın kuzey yüzünde Mustafa Kemal Atatürk yanında İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak , askerler ve halkla birlikte betimlenerek genç Türkiye’nin kuruluşu canlandırılmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 1938
HEYKELTRAŞ : Sabiha Bengütaş
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
Türkiye’nin ilk kadın heykeltraşı Sabiha Bengütaş tarafından yapılmıştır. Mudanya’da mütareke evinin güneyindeki alanda düzenlenen park içinde dikdörtgen kaide üzerinde bulunur. 1981 yılına kadar İskele meydanında bulunan anıt sonradan mütareke evinin bulunduğu yere alınmıştır. Heykelin kaidesinin taşları Armutlu’dan getirilmiştir. Mudanya’daki İnönü abidesi yeryüzünde ilk defa bir kadın tarafından hazırlanan anıttır. Sabiha Bengütaş, Mudanya mütarekesi hatırasına Mudanya’da dikilmek üzere Hayri İpar’ın teşebbüsü ile yapılması kararlaştırılan İnönü heykelinin maketini Ankara’da hazırladıktan sonra Roma’ya gitmiş ve çalışmalarına başlamıştır.
AÇILDIĞI YIL : 1940
HEYKELTRAŞ : Rudolf Belling
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
1,50 metrelik taş kaide üzerinde 1.80 metre yükselen İsmet İnönü heykeli İkinci Dünya savaşının önemli liderini bir eğitim kurumu içinde görselleştirmiştir. Sivil giysiler içindeki İnönü sol eli yumruk halinde sağ ayağı bir adım önde sağ eli kaideye dayalı gelecekten emin bir biçimde ileriye bakmaktadır. Çokken kaidenin üzerinde Ziraat ile ilgili kabartma tasvirler yer alır.
AÇILDIĞI YIL : 1941-1942
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
Heykel Sivas ili, Hafik ilçesi, Çınarlı köyünde bulunmaktadır. Yapım yılı 1941-1942’dir. Dönemin Sivas milletvekili İsmail Uğur tarafından yaptırılmış olduğu bilinmektedir. Sütun üstünde büst yer almaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 1944
HEYKELTRAŞ : Rudolf Belling
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
Taksim Gezi Parkı’nın içine dikilmek üzere 1940 yılında Alman heykeltraş Rudolf Belling’e heykel sipariş edilmiş sonra yer değişikliği yapılarak İsmet İnönü’nün evinin önündeki Taşlık Parkı’na konulmak üzere karar alınmıştır. Heykelin kaidesi ve çevre düzeni mimar Mehmet Ali Handan tarafından 1943-1944 yıllarında yapılmıştır. 1982 yılında şimdiki yerine konulmuştur. Anıt 7.5 m yüksekliğinde taş bir kaidenin üzerinde 5 m yüksekliğinde bronz at üzerinde İnönü heykeli ve kaidenin önüne yerleştirilmiş 3m yüksekliğinde genç bir erkek figüründen meydana geliyor. Heykelin kaidesinin bir yüzünde Atatürk’ün İkinci İnönü zaferini kutlamak için gönderdiği telgraf metni yer alıyor. Diğer yüzünde “Savaşta büyük asker barışta büyük devlet adamı ve diplomat İnönü Sakarya ve Afyonkarahisar muharebesinde cephe kumandanı Büyük Millet Meclisi hükümetinin hariciye vekili ve Lozan murahhas heyetinin reisi, Cumhuriyet hükümetinin 14 yıl başvekili ,hayatını ve dehasını yalnız yurt ve halk hizmetine veren yapıcı ve kurucu Cumhurbaşkanımız ve milli şefimiz İsmet İnönü’ye İstanbul şehrinin sevgi, saygı ve minnet duygularıyla yazmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 1945
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Vali Tevfik Sırrı Gür tarafından açılmıştır. Mersin tren garının tam karşısında bulunmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 29 Ekim 1947
HEYKELTRAŞ : Ali Hadi Bara – Zühtü Müritoğlu
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
29 Ekim 1947 yılında İsmet İnönü heykeli Halkevi binası önüne dikilmiştir.
AÇILDIĞI YIL : 1947
HEYKELTRAŞ : Nejat Sirel ve Hakkı Atamulu
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
Kaide kısmında antik beyaz taş kullanılmıştır. Anıtın dört cephesinde İstiklal savaşına katılmış olan tam teçhizatlı Mehmetcik, elinde disk tutan genç bir sporcu, sol elinde kitabı sağ elinde meşalesiyle bir öğrenci, buğday tarlası içerisinde kadın ve erkek çiftçi ve çekici örsüyle erkek figürleri bulunmaktadır. Kaidenin üstündeki levhada “Adın temiz, hatıran aziz kalacak” yazmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 1948
HEYKELTRAŞ : Mehmet İnce
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
1946 yılında Erdek kaymakamlığı yapan Reşit Mazhar Ertüzün ilçede bir Atatürk heykeli olmadığından şikayetçi iken Bandırma’da bir berberde duran bir İnönü büstü ile karşılaşmış. Bu İnönü büstü Karacabey harası için ısmarlanmış ama parasının ödenmesi için gereken bürokratik yollar bulunamadığı için emanet olarak bırakılmış. Bu büstün İstanbul’daki heykeltraşı Mehmet İnce’yi bulan Ertüzün ona bir Atatürk büstü de ısmarlamış. Bir ay sonra büst gelir. Ertüzün iki büstün kaidelerini kendisi çizer. Marmara adası Palatya (Saraylar) köyünde ocak işleten Sabri Karagöz ve Turan Kavrem kaideler için bağışçı olurlar. Kaidelerin üzerine “Kuran” ve “Yürüten” yazılır. Anıt 1948 senesinde açılır. 1950 seçimlerinden sonra Ertüzün Artvin Borçka ilçesine tayin olur. İnönü heykeli indirilir ve tahrip edilir. 12 Eylül 1980 tarihinden sonra heykel onarılmaya karar verilir ve Ertüzün çağırılarak büstün kırılan burnunu onarması istenir. 1981 yılında Ertüzün’ün de bulunduğu bir tören ile büst yeniden açılır.
AÇILDIĞI YIL : 1948
HEYKELTRAŞ : Ratip Aşir Acudoğlu
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
Cumhuriyet tarihinin en acı depremlerinden birisi 27 Aralık 1939’da Erzincan’da olmuş. Şehrin yeniden kurulmasına büyük ilgi gösteren Milli Şef İsmet İnönü’ye şükran ifadesi olarak dikilen anıtın yapımı gerçekleşmiştir. Anıt 1944 yılında Ratip Aşir Acudoğlu’na sipariş edilip yapılmıştır. Bu heykel Erzincan depreminin simgesi olmuştur. Kaidenin önünde 3 heykel insan vücudunun tabii büyüklüğünde ortada bir kadın (Vatan Ana), sağındaki Erzincanlı erkeğe yeni kurulan şehrin anahtarını verir. Soldaki erkeğe yeni şehri kuran işçi ameleye bir çelenk verir.
AÇILDIĞI YIL : 1971
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
İnönü savaşlarının kazanıldığı ve büyük önder Atatürk’ün ifadesiyle “Milletin makus talihinin yenildiği yer” olan Bozüyük Metristepe’de şehitlerimizin yüce anılarını yaşatmak amacıyla yapılan Metristepe anıtı Türk’ün yenilmezliğini simgelemektedir. 24 metre yüksekliğindeki anıt üzerinde rölyefler, savaşa katılan birlikler ve komutanları ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Tasarımı 1971 yılında Prof. Dr. Sadun Özel tarafından yapılmıştır.
AÇILDIĞI YIL : 25 Aralık 1981
HEYKELTRAŞ : Prof. Hüseyin Gezer
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Kıbrıs Türk Gazeteciler Cemiyeti ve Gazi Magosa Belediyesinin işbirliği ile dikilen İnönü heykeli Amerika’da İkamet eden Anglisiya’lı Hüseyin Yusuf’un bağışlarıyla Prof. Hüseyin Gezer tarafından yapılmıştır. Projesi Osman Saner’e aittir.
AÇILDIĞI YIL : 25 Aralık 1990
HEYKELTRAŞ : Mine Sunar
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
İnönü Vakfı ve bağışçılarının katkısı ile ısmarlanan heykel İsmet İnönü’nün ölüm yıl dönümü olan 25 Aralık 1990 da törenle açılmıştır. Heykeltraş Mine Sunar’ın yaptığı 4,5 metre boyunda 3 ton ağırlığındaki İnönü heykeli Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Çankaya Şehit Ersan caddesindeki İsmet İnönü Parkı içerisinde bulunmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 1992
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Kütahya Dumlupınar şehitliği, Dumlupınar meydan muharebesinde ölen Türk askerleri anısına Kütahya’nın Dumlupınar ilçesinde 1992 yılında Kültür Bakanlığı tarafından yaptırılmıştır. Büyük Taaruzun 70. yıldönümü olan 30 Ağustos 1992 günü hizmete açılmıştır. Şehitlik 3 Komutan anıtı, Milisler anıtı, Mehmetcik anıtı , Namazgah ve Şadırvan’dan oluşmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 1993
HEYKELTRAŞ : Tankut Öktem
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
İzmir’in simgesi Kültürpark’ta Lozan kapısında bulunan heykel Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’nün sohbet ettiği bir resimden uyarlanmıştır.
AÇILDIĞI YIL : Eylül 1994
HEYKELTRAŞ : Metin Yurdanur
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ :
1994 yılında Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürü Mehmet Özel tarafından İzmir Çeşme’de kamusal alana yerleştirilmek üzere İsmet ve Mevhibe İnönü’nün heykelleri Metin Yurdanur’a sipariş edilmiştir. Bakanlıktan gelen istek üzerine İnönü’leri el ele tutuşmuş, birbirlerine sevgi dolu bakışlarla ve yürüyüş halinde olan heykel Metin Yurdanur’un yorumladığı bir kompozisyonla simgeleşmiştir. Kaide’de İsmet İnönü’nün şu sözü yazılıdır, “Bir memlekette namuslular en az namussuzlar kadar cesaret sahibi değiller ise o memleketin kurtulma ümidi yoktur”. M. İsmet İnönü.
AÇILDIĞI YIL :1995
HEYKELTRAŞ : Metin Yurdanur
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
1994 yılında Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürü Mehmet Özel tarafından biri İzmir Çeşme’ye diğeri Pembe Köşk’ün bahçesine konulmak üzere heykeltraş Metin Yurdanur’a sipariş edilmiştir. Orijinal kil modelajının tamamlandığı heykel teknik aşamalardan sonra Karabük’te bronz dökülerek Çeşme’ye gönderilmiş. Heykelin orijinal modeli ise Pembe Köşk’ün bahçesinde 1995 yılının güzel bir mayıs günü çok geniş bir katılımla açılarak tarihteki yerini almıştır.
AÇILDIĞI YIL :1998
HEYKELTRAŞ : Sait Rüstem
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Heykeller Malatya İnönü Üniversitesi kampüsü içindedir. Heykelin kaidesinde “Eşsiz Kahraman Atatürk Vatan Sana Minnettardır” yazmakta ve birlikte meşale tutan kadın ve erkek figürü kabartması bulunmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 19 Temmuz 1998
HEYKELTRAŞ : Prof. Dr. Tamer Başoğlu
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Lozan anıtı , Edirne Karaağaç’ta eski tren garındadır. Prof. Dr. Tamer Başoğlu’nun tasarımı olan anıt üç sütundan meydana gelmektedir. Anıtın önünde İsmet İnönü’nün büstü bulunmaktadır. Her sütun su ile ayrılan üç vatan toprağını simgelemektedir. 110 günde tamamlanan anıt 19 Temmuz 1998 tarihinde Cumhurbaşkanı Sn. Süleyman Demirel tarafından açılmıştır.
AÇILDIĞI YIL : 9 Aralık 1998
HEYKELTRAŞ : Tülin Atalay
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Kırklareli Babaeski Belediye Meclisinin 24.10.1997 tarih ve 108 sayılı kararı ile İsmet İnönü heykeli yapılmasına karar verilmiştir. Heykeltıraş Tülin Atalay tarafından yapılan İsmet İnönü heykeli 09.12.1998 tarihinde açılmıştır. Daha önceleri halk dilinde Büyük Camii Meydanı olarak anılan meydan, heykelin yapılması ile birlikte İnönü Meydanı olmuştur.
AÇILDIĞI YIL : 20 Aralık 2010
HEYKELTRAŞ : Emel Benzet
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
20 Aralık 2010 yılında açılışı yapılmış olan Atatürk ve İsmet İnönü heykeli heykeltıraş Emel BENZET tarafından yapılmıştır. Açılış tarihi aynı zamanda Atatürk’ün Kırklareli’ne geliş tarihi (20 Aralık 1930) olmaktadır. Heykel bilgisinde “İnönü Zaferi” ardından Çankaya Köşkü Asma Bahçesi’nde yazmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 9 Eylül 2016
HEYKELTRAŞ : Metin Yurdanur
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Metin Yurdanur tarafından yapılan 9 Eylül Anıt Heykeli Çankaya Belediyesine ait 9 Eylül Kuruluş Parkında düzenlenen törenle açılmıştır. Kuruluşun ilk yıllarındaki ünlü bir fotoğraftan esinlenerek yapılan anıt heykelde Mustafa Kemal Atatürk ile İsmet İnönü’nün heyecan ve coşku içinde sohbet ettikleri görülüyor.
AÇILDIĞI YIL : 25 Aralık 2016
HEYKELTRAŞ : Savaş İnci
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Büstün kaidesinde “Ulusumuzun esas özelliği barışçı ilerici ve uygar olmaktır” İsmet İnönü yazmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 2017
HEYKELTRAŞ : Metin Yurdanur
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
İsmet İnönü Parkı içinde bulunan Zafer Anıtı Heykeli Ekim 2017 tarihinde Çankaya Belediyesi tarafından açılmıştır. Anıtta, Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, iki genç erkek ve bir genç kadın heykeli yer almaktadır. Anıt’ta Lozan Antlaşmasının önemini vurgulayan; “Lozan Antlaşması Türk milleti aleyhine yüzyıllardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşmasıyla tamamlandığı sanılmış büyük bir suikastın sonuçsuz kaldığını bildirir bir belgedir”. Mustafa Kemal Atatürk. Yazısı bulunmaktadır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Adana Seyhan’da İnönü parkının içinde bulunmaktadır. Heykelin kaidesinde İSMET İNÖNÜ 1884-1973 , “Bir ülkede namuslular en az namussuzlar kadar cesur olmalıdır” yazmaktadır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Anıtta İsmet İnönü’nün “Bir ülkede namuslular en az namussuzlar kadar cesur olmadıkça o memlekette kurtuluş yoktur” sözü yazılmıştır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Şehrin merkezinde bulunan Cumhuriyet Meydanının ortasındaki parkta Mustafa Kemal Atatürk’ün dava ve silah arkadaşı İsmet İnönü’nün heykeli yer almaktadır. Kaidesinde İSMET İNÖNÜ 1884-1973 yazan tabela bulunmaktadır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
İlk yapıldığında İsmet İnönü Caddesi orta refüjünde bulunan İnönü heykeli daha sonra İnönü Parkı içerisinde bir kaideye konulmuştur. Heykelinin yer aldığı kaidede “Bir ülkede namuslular en az namussuzlar kadar cesur olmalıdır” sözü yer almaktadır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Büst İstanbul Erenköy semtinde bulunmaktadır. Büst’ün kaidesinde 2. Cumhurbaşkanımız İSMET İNÖNÜ 1884-1973 yazmaktadır.
AÇILDIĞI YIL : 2021
HEYKELTRAŞ : Metin Yurdanur
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
1,50 metrelik mermer kaide üzerinde 90 cm yüksekliğinde yer alan İsmet İnönü büstünde, İnönü başında kalpağıyla, asker kıyafetiyle, güvenli ve kararlı bakışlarıyla yer alır. Kaidenin üzerinde İsmet İnönü biyografisinden kısa bir özet bulunur. Park girişinde, İnönü’nün isminin yazılı olduğu diğer kaide üzerinde de İsmet İnönü’nün ünlü “Bir ülkede namuslular en az namussuzlar kadar cesur olmalıdır” sözü yer alır. Büst ve giriş kapısındaki kaide aynı tarihte hazırlanmıştır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ : Rıza Sorgun
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Büst İzmir Çeşme ilçesi Alaçatı mahallesinde bulunmaktadır.
AÇILDIĞI YIL :
HEYKELTRAŞ :
TARİHÇESİ VE ÖZELLİĞİ:
Büst Muğla Köyceğiz ilçesi kent meydanında bulunmaktadır.
