Halkevleri açıldı
Ulus devlet olarak kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nde, yeni bir toplum inşa etmeye yardımcı olması için 19 Şubat 1932’de, ilk olarak 14 merkezde (Afyon, Ankara, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Diyarbakır, İstanbul, Eskişehir, İzmir, Konya, Malatya, Samsun ve Aydın) Halkevleri açıldı. Halkevleri’nin ana kuruluş amacı, Türk halkının çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmasını ve yapılan inkılapların yerleşmesini sağlamaktı.
Başbakan İsmet İnönü, Halkevleri’nin açılış konuşmasında bu amacı şu sözlerle özetlemişti: “Silah kuvvetinden, her türlü cebir ve madde kuvvetinden daha müessir olan nokta, bizim itikadımıza göre Halkevi gibi müesseselerdir. Fikirlerle bütün millet içinde, milli hayatın kazanacağı beraberlik, yükseklik ve sağlamlıktır. Her silahtan üstün olan budur.”
O yüzdendir ki Halkevleri’nin tüzüğünün ilk maddesi şöyle saptanmıştı:
“Kalplerinde ve dimağlarında memleket sevgisini mukaddes ve ileriye götüren bir heyecan halinde duyanlar için toplanma ve çalışma yeridir. Halkevleri’nin kapıları, partiye kayıtlı olan olmayan bütün vatandaşlara açıktır.”
Halkevleri, etkin olarak varlık gösterdiği 1932-1953 yılları arasında önemli çalışmalar yaptı. Pek çok yayın ve eser ortaya koyarak, pek çok insanın topluma kazandırılmasını sağladı. Dil-edebiyat, güzel sanatlar, tiyatro, spor, sosyal yardım, halk dershaneleri ve kurslar, kütüphane ve yayın, köycülük, tarih ve müze olmak üzere çeşitli kollara ayrılan Halkevleri, 1951’de Demokrat Parti döneminde kapatıldı.
