“Adalete siyaset karışmaması için çalıştım”
Demokrat Parti iktidarının 1954 seçimlerinden sonra gün geçtikçe artan baskısı ve yargıya müdahalesi, CHP muhalefetini de sertleştirmişti. İnönü, iktidarın yargıya müdahalesinden duyduğu bu rahatsızlığı, 1957’de 20 Ocak ile 31 Ocak arasında tuttuğu tarihsiz notlarında şöyle dile getirmişti:
“Adalet davası. Adalete siyaset karışmaması için çalıştım. İnkılapların en şiddetli devrinde bile karıştırmadık. Ali Saip davası en son misallerdendir. Atatürk ölünceye kadar suikast teşebbüsünün vaki olduğuna kani idi (Ali Saip buna rağmen beraat etmiştir). Eski hâkimlerin kanaati: Saltanat devri dahil hâkimlere bugünkü tesir hiçbir devirde görülmemiştir. Bir temyiz hâkiminin dediği: Kanunlar düzelse, işlerin düzelmesi için 20 sene lazım. İnsanlar ve ruhlar o kadar bozulmuştur.”
İnönü’nün İstiklal Mahkemeleri’nin fiilen devreden çıkmasından neredeyse 30 yıl sonra yaptığı vicdan muhasebesi çok önemlidir. Toplumdaki adalet duygusunun bir kere yıprandıktan sonra kolay kolay tamir edilemeyeceğine dair görüşleri ise, evrensel olarak geçerliliğini korumaktadır