Parti liderleri Milli Antlaşma’yı imzaladı
27 Mayıs Darbesi’nden sonra oluşturulan Kurucu Meclis genel seçimlerin 15 Ekim 1961 tarihinde yapılmasını kararlaştırmıştı. Tekrar demokratik düzene geçiş sürecinde siyasi partiler kurulacak, yeni Anayasa yapılacak ve “Cumhuriyet Senatosu” ile “Millet Meclisi”nden oluşan yeni Parlamento’yu kurmak üzere seçimler gerçekleştirilecekti.
Öngörülen takvime uygun olarak 15 Şubat 1961 günü Ankara’da 6 yeni parti kuruldu. Yeni Anayasa metni ise Kurucu Meclis tarafından 27 Mayıs günü kabul edildi ve 9 Temmuz’da halk oylamasına sunuldu. Ardından, 5 Eylül 1961 günü, siyasi parti temsilcileri Devlet ve Hükümet Başkanı Cemal Gürsel tarafından Çankaya’da düzenlenecek bir “yuvarlak masa” toplantısına davet edildi. Bu toplantıda, üzerinde uzlaşmaya varılan konuların “Milli Antlaşma” olarak da anılan bir mutabakat metni haline getirilmesi ve kamuoyuna sunulması hedeflenmişti.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı İsmet İnönü, Adalet Partisi (AP) Genel Başkanı Ragıp Gümüşpala, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partesi (CKMP) Genel Başkan Vekili Ahmet Oğuz, Memleketçi Serbest Parti (MSP) Genel Başkanı Enver Adakan ve Yeni Türkiye Partisi (YTP) Genel Başkanı Ekrem Alican tarafından imzalanan deklerasyonun amacı, “siyaset hayatını verimsiz, zararlı ve hatta tehlikeli çekişmelerden kurtarmak, partiler arası münasebetlerde medeni ve seviyeli bir ortam yaratmak ve 27 Mayıs ihtilalinin asıl gayesini teşkil eden demokratik hukuk devletini fiilen gerçekleştirmek” olarak açıklanıyordu.
Deklerasyon, adeta geçmişe bir sünger çekilmesini öngörüyordu. Çünkü partilerin uzlaştığı bildiriye göre, “27 Mayıs Devrimi siyasi çıkarlara alet edilmeyecek, Yassıada Mahkemelerinden çıkan kararlar da politik tartışmaların dışında tutulacak”tı.